„Kształcenie ustawiczne. There’s always ‚one more thing‘ to learn!”. To słynne zdanie jest kwintesencją głównego wyzwania, przed którym stoją dzisiaj zespoły Learning and Development (L&D), menedżerowie i pracownicy również. Nauka nigdy się nie kończy. Zawsze jest coś nowego do zgłębienia. Zawsze jest przestrzeń na rozwój. Jeśli na tym zbudujesz kulturę edukacji w Twojej firmie stworzysz bardzo dobre podłoże do myślenia prorozwojowego. Warunkiem sukcesu firm oraz ludzi w przyszłości jest właśnie wiara w niekończącą się możliwość rozwoju.
Jak dostosować się do zmian? Przygotuj dla pracowników rozwój ustawiczny

Być może w tej chwili pragniesz stabilizacji? Być może właśnie teraz fascynuje Cię rozwój? Jeśli świadomie wybrałeś drugą odpowiedź to lepiej zapnij pasy. Biznes przyspiesza a prędkość z jaką przyspiesza przyprawia nas o zwroty głowy. „Spójrzmy na to, co wydarzyło się w ciągu ostatnich trzech lat. Przeżyliśmy dosłownie huragan zmian. Z badań wynika, że niezależnie od pandemii COVID-19 oraz kryzysu energetycznego, tempo zmian co dziesięć lat dwukrotnie się zwiększa. Rezultatem tego jest ogromna presja na wszystkich – firmy, menedżerów oraz pracowników – mówi Michał Martoch, założyciel firmy Talentwork.
Kształcenie ustawiczne to nie benefit
Pomysł, dzięki któremu wyprzedziłeś konkurencję rok temu, dzisiaj może okazać się nieskuteczny. Jeśli zaś Twoja firma nie potrafi szybko dostosować się do nowych warunków, może to dla niej oznaczać stagnację lub nawet jej koniec. Skutecznym rozwiązaniem, które pomaga uniknąć tego typu scenariuszy jest wspieranie kształcenia ustawicznego – wśród wszystkich – oraz jasne cele firmy.
„Nie chodzi o to, aby wspierać rozwój tylko tych ludzi, którzy są nim szczerze zainteresowani. Dochodzi wtedy do sytuacji, że kształcimy ciągle te same osoby a pozostali pracownicy hamują rozwój firmy. Założenie, że nauka jest benefitem, zwłaszcza jeśli ludzie pogłębiają tylko wybrane przez siebie obszary, jest również błędne. Specjaliści z L&D powinni znaleźć sposób, dzięki któremu będą mogli równolegle kształcić wszystkich, jednocześnie nawiązując do strategicznych celów firmy. ” – podsumowuje obecne wyzwania korporacyjne Michał Martoch.
Niekończąca się droga do sukcesu
Kształcenie ustawiczne oraz postępowe myślenie są ze sobą ściśle powiązane, są również filarami przyszłego sukcesu – zarówno firmowego jak i osobistego. Kiedy tylko zatrzymamy się na jakimś konkretnym poziomie wiedzy, sprowadzamy na siebie nieszczęście. W przyszłości bowiem pewne jest tylko jedno: zmiany, na które dzisiaj, logicznie rzecz biorąc, nie potrafimy się przygotować.
Tylko otwarty umysł i świadomość, że „meta nie istnieje”, pozwala na szybką adaptację do każdego rodzaju sytuacji. Niemal każda branża ludzkiej działalności może jutro zostać dotknięta innowacjami, które radykalnie ją zmienią. Jeśli zaś pracownicy w Twojej firmie mają przetrwać taką zmianę, muszą być przygotowani np. do szybkiego przyswajania nowych procedur lub zmiany stanowiska czy też przebranżowienia się.
Psychiczna gotowość do zmian
Zmiany we współczesnym świecie są nieuniknione, dotykają nas wszystkich – zarówno tych, którzy dążą do ich zaakceptowania jak i tych, którzy je odrzucają. Bez kształcenia ustawicznego zarówno po stronie zawodowej jak i osobistej trudno sobie z nimi psychicznie poradzić.
Konsekwencją tego jest odejście pracownika z pracy, wypalenie zawodowe, depresja oraz odizolowanie się takiego człowieka z życia zawodowego oraz osobistego na kilka miesięcy lub lat. Jednak odpowiedzialność za problemy nie musi spoczywać wyłącznie na barkach pracowników.
Firma skazana za wypalenie zawodowe
Sygnałem ostrzegawczym dla firm może być przypadek z Francji z 2020 r., kiedy to producent luksusowych perfum Interparfum został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za to, że swojego pracownika Frédérica Desnarda dosłownie zanudził w pracy. Pracownikowi przydzielono wyjątkowo niewymagające obowiązki zawodowe w firmowym biurze, a on sam nie czuł, że wnosi jakikolwiek wkład w rozwój firmy.
Codzienna nuda i brak jakiegokolwiek zainteresowania ze strony przełożonych doprowadziły do załamania nerwowego w konsekwencji którego przebywał 7 miesięcy na zwolnieniu lekarskim. W 2014 roku został zwolniony z pracy z powodu długotrwałej nieobecności. Frédéric Desnard zdecydował się pozwać swojego pracodawcę i z powodzeniem wywalczył 50 tys. euro odszkodowania.
„Tego wszystkiego można było uniknąć, gdyby firma szkoliła swojego pracownika i ew. przekwalifikowała go na bardziej potrzebne stanowisko.” – podkreśla Michał Martoch. Jednak niezależnie od tej (być może szokującej) historii, istnieje jedna zasada dotycząca przyszłości Twojej firmy: bezczynność w zakresie edukacji pracowników z pewnością przyniesie Ci mnóstwo problemów – biznesowych, społecznych, ludzkich – a w skrajnych przypadkach również prawnych.
Dojrzałość w duchu rozwoju zawodowego
W kwestii rozwoju i kształcenia naszych pracowników nie powinniśmy jednak koncentrować się wyłącznie na sferze zawodowej. Równie ważny jest ciągły rozwój osobisty. „Znam takie przypadki, kiedy to niedojrzałość emocjonalna bardzo dobrego specjalisty z branży IT zniszczyła cały zespół. Wszelakie błędy karcono podniesionym głosem, wyśmiewaniem lub destrukcyjna krytyką. Najgorsze w tym wszystkim było to, że osoba ta nie potrafiła zrozumieć, iż problem leży właśnie w niej samej. Nie rozumiała również, że aby zarządzać zespołem nie wystarczy być wybitnym specjalistą, trzeba być przede wszystkim dojrzałym mentorem.” – potwierdza swoje doświadczenia Michał Martoch z Talentwork.
Każdy pracownik do pracy na swojej pozycji musi posiadać określoną kombinację specyficznych umiejętności – zawodowych oraz personalnych. Rolą zespołów L&D oraz menedżerów z HR jest właśnie budowanie długoterminowej edukacji w taki sposób, aby wspierała ona nie tylko cele strategiczne firmy, ale również rozwój osobisty pracowników. Jednocześnie powinni w nienachalny sposób wytłumaczyć pracownikom, że bez rozwoju ustawicznego hamowany jest nie tylko rozwój firmy, ale również ich przychody.
Jak wypracować myślenie prorozwojowe
Kultura firmy oparta na idei myślenia prorozwojowego może pielęgnować w ludziach sporo umiejętności, które w biznesie XXI w. mają coraz większe znaczenie. Oprócz szybszej adaptacji do zmian tacy pracownicy posiadają pomysły na nietuzinkowe rozwiązania, nie boją się podejmować ryzyka, lepiej komunikują się w zespole, myślą krytycznie oraz mają odwagę odrzucać nierokujące projekty.
Zespoły L&D mają całą gamę narzędzi, aby rozpocząć i wspierać myślenie prorozwojowe:Zespoły L&D mają całą gamę narzędzi, aby rozpocząć i wspierać myślenie prorozwojowe:
- Rozplanuj kształcenie ustawiczne. Dla wszystkich pracowników jasno nawiązując do celów firmy. Twoi pracownicy powinni posiadać wystarczającą ilość okazji do kształcenia się – zarówno w miejscu pracy jak i poza nim.
- Wspieraj myślenie prorozwojowe. Bądź sam wzorem do naśladowania. Pokaż swoim pracownikom, że drogą do sukcesu oraz zadowolenia z życia jest kształcenie ustawiczne oraz rozwój.
- Buduj poczucie bezpieczeństwa, które jest trwałe. Zespoły, w których dominuje głębokie poczucie bezpieczeństwa, odnoszą największe sukcesy. Ważna jest świadomość, że popełnianie błędów jest rzeczą ludzką oraz, że proszenie o pomoc nie zostanie skarcone, itd.
- Szlifuj wiedzę w zakresie już posiadanej praktyki. Już dawno nie wystarczy mieć „odbębnionych” kilka szkoleń czy też „rzucenie okiem” na kursy wideo. Teorię należy sukcesywnie zmieniać w praktykę i doświadczenie. Czasami trwa to kilka miesięcy lub nawet lat.
- Wspieraj zdrowe podejmowanie ryzyka oraz nietuzinkowe pomysły. Motywuj pracowników do testowania nowych rzeczy oraz chwal ich, nawet, jeśli ponoszą porażki.
- Doceniaj każdą informację zwrotną. Zachęcaj swoich pracowników do przekazywania informacji zwrotnej. Posiadając otwarty umysł ludzie uczą się na własnych błędach i potrafią się samodoskonalić.

Zarządzanie zmianą: emocje i komunikacja w zmianie
Justyna Zacharuk i Grupa TROP
Jedyną pewną rzeczą jest zmiana. A umiejętność zarządzania zmianą daje poczucie bezpieczeństwa menedżerom w obliczu bezustannych transformacji i kryzysów. Zmiana to nie tylko racjonalne wdrażanie planu, to umiejętność działania w kontekście emocji.